Shakespeare

Pek bir Shakespeare vari oldu başlangıç farkındayım.
Blog'a düzenli yazıcam deyip, iki haftadır hiç yazmamak tam da bana göre.
Hadi söyle sen de böylemisin?
Yapıcam dediğin şeye kaç gün sadık kalabiliyorsun?
Ben bu aralar çokta sadık sayılmam anlayacağın üzere.
Herneyse şimdi mesele sadece ben değilim!
Mesele aklındaki bir fikri nasıl dile getirip, sayfalara dökeceğin!
Yolları neler?
Hangisi sana daha uygun?
Karakterleri nasıl bir dille anlatırsan daha vurucu olacak?

Ne demek istediğimi aşağıdaki üç örnekten anlayabilirsiniz.
Hikayeyi anlatmak istediğiniz dil, okurla aranızdaki bağı şekillendirecektir. Bu sebeple bunu yaparken karakterlerinize en uyacak, sizi yazarken keyiflendirecek ve yaratıcı kılacak bir tarz belirlemeniz gerekiyor.
Peki bunu belirlemenin bir yolu var mı?
Evet!
Öncelikle çok yazıp, çok silmeniz gerekecek.
Sonrasında ise yazdığınız hikayenin başındayken biraz geri çekilip, şuana kadar yazmış olduğunuz metnin birkaç sayfasını aşağıda yaptığım gibi farklı anlatım tarzlarında yazmalısınız.
Şuana kadar yazdığınızdan daha iyi his veren bir tarz ortaya çıkarsa yazım şeklinizi değiştirebilirsiniz.
Ama zaten yazdığınız gözünüzde yeterli bir anlatı yoluysa bunun bilincine varmış olarak yolunuza devam edebilirsiniz.


Bugün dışarı çıkıcağım. Onlar istese de istemese de bunun benim kaderim olduğunu biliyorum. Tuhaf olan şu ki korkmuyorum. Dışarıda olup biten o korkunç şeylere rağmen korkmuyorum!

Dışarı çıkmaya karar vermiştim. Herkes bana karşı olsa da bunu yapmam gerektiğini biliyordum. Şuan korkmam gerekirdi. Ama hissizleşmiştim. Sanırım, oluşabilecek tüm felaketlere karşı hazırlıklıydım.

Dışarı çıkmaya karar vermişti. Orasının ait olduğu yer olduğuna inanıyordu. İçerideyken hissettiği korkuya nazaran dışarısı kurtuluş hissini canlı tutuyordu. Pencerenin dışında olup biten tüm o felaketler kendisini yıldırmıyor, aksine çıkması için kamçılıyordu. 

Zamanını yöneten gününü, gününü yöneten ise geleceğini yönetir. 

Yaşadığımız şu yüzyılda bir yazının ya da fikrin yayılması maksimum 10 - 15 dakikayı alabilir. Viral hale gelen reklamlar, izlenme rekoru kıran videolar, büyük kitlelere ulaşan vloggerlar...
Bu örnekler çoğaltılabilir.

Etkili yazılar yazabilmenin ilk adımı okuduklarımızı anlamamız, değerlendirmemiz ve uygulamamızdan geçer. Çünkü yazılanı sadece sayfalar bitsin, hikaye sonlansın, kitaplığıma bir tane daha yazar ekleyeyim diye okumak sadece unutturur.
Kitabın anlattıklarını genel hatlarıyla anlatabilirsiniz ama ya daha derinde olanlar? Yazarın bize asıl anlatmak istedikleri, romanın köşelerine serpiştirdikleri, sadece meraklı gözlerin görebileceği ipuçları... Onlar ne olacak?
Örnek vermem gerekirse;
Karakterlerin hangi özellikleri çatışmış? Hikaye çoğunlukla kaç mekanda geçmiş? Olayın giriş gelişme çatışma ve sonuç bölümleri tam olarak nerelerde verilmiş? Fazlalık hissettiren cümleler var mı? Betimlemeler nasıl?
Bu örnekler çoğaltılabilir.
Tam da bu sebeple okuduğumuz şey ister bir roman, ister bir hikaye, isterse bir deneme olsun her daim dikkat edeceğimiz ögeleri olacaktır.
Dikkat ettikçe kendi eksiklerinizin farkına da varmış oluyorsunuz.
Örneğin bir kaç sayfalık bir hikaye yazdın. Ama bunu eleştirecek bir arkadaş ya da danışman yok mu etrafında? Kendi kendinin öğretmeni olmak için en doğru andasın!
Neyi eksik yaptığını görebilmen için hikayeni okuyabilmen gerekir.
Betimlemelerin iç mi bayıyor?
Karakterler çok mu sığ?
Olay örgüsünde kopukluk mu var?
Konuşmalar yetersiz mi?
Bu soruları sorabilmen için gerçek bir okur olman gerekir. Cevaplar seni tatmin etmeyecek bile olsa yansız bir şekilde vereceğin cevaplar seni bir sonraki evreye yaklaştıracaktır.
Mühim olan da bu.
Her okuma ile bir sonra ki seviyeye geçen bir oyuncu gibi yolu katetmeye devam edeceksin.
Yolun sonu ödüllerle dolu olacak.
Ödülü hemen somutlaştırmayın.
Gerçekten okuyup yazabilen ve bunun farkında olan kaç insan var çevrenizde? Okurken keyif alan, okuduğu şey hakkında saatlerce tartışan, anlatan, hevesle dinleyen kaç kişi tanıyorsunuz?
İşte bu farkındalık bile zihninize sunduğunuz özel bir hediye.
Geçmişteki siz ile o ödüllerle buluşan siz farklı birisi olacaktır.
Ben değil bunu David Eagleman'ın diyor. Yazmış olduğu çok satan kitabı İncognito'nun sonunda şuna benzer bir şey söylemişti değişen benliğimiz ve yeteneklerimiz hakkında: "Bu kitabı adı David Eagleman olan birkaç farklı insan yazdı, bu hikaye o insanların bütününden ortaya çıktı"
Yani okuma yeteneğiniz geliştikçe başka bir kişi olacaksınız okuma konusunda. Zamanla yazma yetiniz gelişecek ve yine değişeceksiniz. İkisini bir arada yürüten bu işe ilk başlayan sizden farklı ama yine siz olan o kişi seviyeleri tamamlamaya şimdikinden çok daha rahat bir biçimde ilerleyecektir!

Peki nasıl dikkatli bir okur olunur?

Aklınızda daha önce kimsenin yazmadığı tarzda bir hikaye var. Ama nasıl kağıda dökeceksiniz bilmiyor musunuz? 1 hafta içerisinde dünyaca ünlü bir yazar olmanı sağlayacak yazarlık eğitimi yanında!
Endişelenme endişelenme!
Sadece şaka yapıyorum.
Bu tarz şeyler ancak doğuştan yeteneğin ya da üstün zekan varsa olabilecek şeyler. Ama bunlar yok diye yazamaz mısın yani?
Alasını yaparsın!
İhtiyacın olan şey hikayeni kafanda canlı tutup yazmak adına bir kaç temel adımı öğrenmen gerek!
Örneğin hikayen nerede başlayıp nerede yükselişe geçiyor ve sonunu nereye bağlıyorsun?
Çok çok genel bir hat çizebilirsin. Mühim olan ilk ve son cümlen arasındaki bağı kurabilecek bir örüntü. Mükemmel olmasına gerek yok.
Adım atman için önce emeklemen sonra ayağa kalkman ve defalarca düşmen gerekir.

Bir hikayeyi romanlaştırmak tahmin edildiğinin aksine çokta zor değildir. Bence bir hikayeyi hikaye olarak bırakmak çok daha zor. Kısa ve etkileyici bir şeyler yazmak uzun ve dolambaçlı yollardan ziyade çıkmaz bir sokağa girmenize neden olabilir. O yüzden hiç KORKMA. O romanı yazacaksın.
Çünkü o orijinal fikir sadece senin zihninde.

Peki hikaye kurgulanırken dikkat etmen gerek ilk 4 adım ne olmalı?

İyi hoşta not tutma alışkanlığı nasıl kazanılır?

• Kitap okurken sticker kağıtlar kullan! Ne alaka deme şimdi! Bu stickerlar sayesinde okurken hoşuna giden, dönüp tekrar okumak istediğin ya da esinlediğin satırları kayıt altına almış olursun. Böylece not almak istediğinde dönüp bakabilirsin.
• Alacağın not defteri A6 boyutunda olmalı. Bu sayede istediğin yerde taşıyabilirsin,
• Kağıtla kalem bir araya gelmeli değil mi? O zaman aklına gelen fikirleri sadece 1 cümleyle not defterine yaz. Bu sayede hem o anı hatırlamaya hem de fikrini tekrardan şekillendirme imkanını bulacaksın
• Özellikle araba yolculukları arasında, müzik dinlemek beklenmedik bir tetikleyici olabilir. Hele ki boş koltuk bulmuşsanız ya da bir yerlere seyahat ediyorsunuz. Hikayemin kilit noktalarını hep seyahatler esnasında bulmuşumdur. Özellikle otobüsteyken aldığım notlar beklenmedik derecede yardımcı olmuşlardı bana.
• Not tut dediysem sayfalarca yaz demiyorum. Basitten başla. Örneğin daha önce duymadığın bir şehir, bir hastalık, bir kelime her neyse o yaz gitsin. Sonrasında dönüp onun ne olduğunu araştığında belki de aklındaki fikirler o kelimeyle alakalı yeni bir yol izleyecek. İzlemese de olur. Sonuçta sen o an eski senin bilmediği yeni bir şeyi bilerek yolunu devam etmiş olacaksın. O yüzden bu tarz minik ama etkili şeyleri küçümseni önermem.

Henüz 17 yaşınızdayken, annenizin intihar edişine şahit olsaydınız? 
Peki, annenizi o son noktaya getirenler için sıradaki kişi sizseniz? 
Defne üniversite sınavlarıyla boğuşan, sıradan bir lise öğrencisiydi. Haziran ayını geride bıraktığında, tüm sınavları başarıyla geçtiğini sanmıştı. Oysa onun için her şey daha yeni başlıyordu:
Bir intihar,
Bulunamayan bir katil,
Ve koca bir kumpas,
Yeraltının karanlık suları ile Devlet'in sırları arasında sıkışıp kalan bir genç kızın hikayesini okumaya hazır olun!

***